Wat zijn de 5 regels voor medicatie toedienen?
In ziekenhuizen is de voorbereiding van medicatie een kritisch proces dat een hoge mate van nauwkeurigheid vereist. In deze stap bereidt het medisch personeel de voorgeschreven geneesmiddelen voor om ze aan de patiënt toe te dienen. Om de veiligheid van de patiënt te garanderen, is het daarom belangrijk dat de hygiënevoorschriften en regels voor de juiste opslag van medicatie worden nageleefd.
Daarnaast houdt het opgeleide medische personeel zich aan de regel van 5, die inhoudelijke ondersteuning biedt voor medicatiecontrole met betrekking tot de patiënt en de toediening. "R" staat voor "right" of "juist" en betekent:
- De juiste patiënt (the right patient)
- Het juiste geneesmiddel (the right drug)
- De juiste dosering (the right dose)
- De juiste toedieningswijze (the right route of administration)
- Het juiste tijdstip (the right time)
De 5 regels voor medicatie toedienen wordt toegepast bij het sorteren, distribueren en toedienen van geneesmiddelen om fouten en verwisselingen te voorkomen.
Soms wordt er ook gesproken van de regel van 6. Deze regel omvat ook de juiste documentatie, d.w.z. het vastleggen van alle informatie met betrekking tot de toegediende medicatie. Dit zorgt ervoor dat iedereen die betrokken is bij de behandeling van patiënten op de hoogte is van de medicatie en de dosering, het tijdstip en de toedieningswijze.
Waarom is de regel van 5 zo belangrijk en wie past die toe?
Als er fouten worden gemaakt bij de omgang met geneesmiddelen, hetzij in de dosering, documentatie, toewijzing, inname of toediening, kan dit ernstige gevolgen hebben. Uit een studie die in 2018 in het Duits Federaal Gezondheidsbulletin "Bundesgesundheitsblatt" is gepubliceerd, blijkt dat alleen al in Zwitserland 8 tot 15 procent van alle ziekenhuispatiënten te maken krijgt met verkeerde medicatie. Daarom is het des te belangrijker, vooral in ziekenhuizen, om ervoor te zorgen dat medicatie correct wordt toegediend.
Het principe van de 5 Rights of Medication biedt daarbij cruciale richtlijnen en omvat verschillende groepen personen die betrokken zijn bij het proces van het medicatiemanagement. Te beginnen bij behandelende artsen, die medicatie voorschrijven en een medicatieplan opstellen, tot ziekenhuisapothekers en verplegend personeel, dat de medicatie overhandigt.
5 regels voor medicatie toedienen: hoe ondersteunt apotheekautomatisering de omgang met geneesmiddelen?
Geautomatiseerde processen met behulp van een orderverzamelrobot en het eenheidsdosisconcept helpen om de 5 Rights of Medication te implementeren in het hele proces van medicatievoorziening in het ziekenhuis.
Geautomatiseerde apotheekmagazijnen bieden een veilige opslaglocatie voor geneesmiddelen en ondersteunen de correcte bewaring van medicijnen in de centrale apotheek. Tegelijkertijd wordt de voorraad voortdurend bijgewerkt, zodat er indien nodig tijdig kan worden bijbesteld.
Dankzij de eenheidsdosismethode kunnen de voorbereiding en toediening van medicatie verder worden vereenvoudigd. Alle informatie die nodig is om te voldoen aan de regel van 5 is terug te vinden in de gegevens op de herverpakte eenheidsdosis, waardoor de omgang met medicatie eenvoudiger wordt.
Een elektronisch patiëntendossier vermindert fouten bij het samenstellen van recepten
Het digitale proces begint met het medisch personeel dat het patiëntendossier elektronisch bekijkt en zo kan beoordelen welke geneesmiddelen kunnen worden voorgeschreven en welke werkzame bestanddelen niet geschikt zijn vanwege bekende intoleranties of reeds bestaande aandoeningen.
Vervolgens wordt de benodigde en voorgeschreven medicatie als recept rechtstreeks naar het gekoppelde voorschrijfsysteem gestuurd. Hier kan de medicatie transparant door alle betrokkenen worden bekeken, van aanmaak over inkoop tot uitgifte.
In de centrale apotheek kunnen de verantwoordelijke apothekers, die ook toegang hebben tot het elektronische patiëntendossier, het recept vervolgens controleren en eventueel suggesties voor aanpassingen doen. Deze tweede controle voorkomt ook dat verkeerde of onverenigbare medicatie wordt voorgeschreven en toegediend.